Thân thế và sự nghiệp Đào Công Chính

Đào Công Chính sinh năm 1639, người làng Hội Am (Tên cổ là làng Cõi), tổng Đông Am, phủ Hạ Hồng, huyện Vĩnh Lại, trấn Hải Dương xưa (nay là thôn Hội Am, xã Cao Minh, huyện Vĩnh Bảo, Thành phố Hải Phòng) một làng có nghề canh cửi và nuôi cá giống.

Thuở nhỏ ông nổi tiếng thông minh ham học và có thể xem là thần đồng, năm 13 tuổi (1651) đã đi thi Hương, đậu Hương cống. Năm 23 tuổi (1661) đời Lê Thần Tông, ông đậu Bảng nhãn, vì vậy dân làng còn gọi ông là Bảng Cõi. Được vua yêu, chúa quý nên thăng tiến rất nhanh, chỉ trong vòng 15 năm (1661-1676) từ Thị thư hàn lâm viện đã được bổ nhiệm chức Phủ doãn Phụng Thiên (người đứng đầu kinh đô Thăng Long).

Năm 1673, Đào Công Chính được triều đình cử làm phó sứ (đoàn do Hồ Sĩ Dương phụ trách) sang Trung Quốc. Năm 1675 về nước, do hoàn thành tốt nhiệm vụ, khi trở về ông được phong chức Lại bộ Hữu thị lang, nhập thị kinh diên giảng quan (người giảng sách cho vua) rồi Tăng tả thị lang, Quang tiến Thận lộc Đại phu Bồi tụng.

Đào Công Chính còn là tác gia quan trọng của thế kỷ 17, khi còn là thị thư hàn lâm viện, ông là đồng tác giả tham gia biên soạn Đại Việt sử ký toàn thư, biên tập phần kỷ tục biên hoàn thành (1665).

Khi nhập thị kinh diên (giảng sách cho vua) trong vòng 2 năm (1675-1676) cùng lúc ông làm sử quan tổng tài (chủ biên) biên tập 2 quốc sử nổi tiếng là: Trùng san lam sơn thực lục, Trung hưng thực lục.

Đặc biệt năm 1676, Đào Công Chính biên soạn sách Bảo sinh diên thọ toản yếu theo chỉ dụ của vua Lê Hiển Tông và chúa Trịnh Căn, nội dung sách viết về thuật dưỡng sinh cho vua, quan, chưa phải cho thứ dân nhưng sách viết rất toàn diện cả về lý luận lẫn thực tiễn, phòng bệnh, chữa bệnh, rèn luyện hướng dẫn cách ăn uống, kiêng kỵ, tắm giặt, nghỉ ngơi và hoạt động tình dục...Sách bám sát thực tế của nhân dân và được thừa nhận vận dụng có kết quả, được các bậc danh y sau này tiếp thu, vận dụng, phát triển nâng cao, vì vậy ông còn được tôn vinh là "Đức thánh thuốc nam, Hội Am Vĩnh Lại".

Ngoài ra ông còn được xem là một nhà thơ, nhà ngoại giao, nhà sử học, đặc biệt là danh y-nhà dưỡng sinh học nổi tiếng thế kỷ 17.

Vì sao Bảng nhãn Đào Công Chính vắng bóng một thời?!

Từng là một hiền tài, ích quốc lợi dân thế kỷ 17, nhưng tiếc thay sang đến thế kỷ 18, vua quan nhà Nguyễn cho rằng: sử gia thời Lê-Trịnh viết sử quân gia, không dựa vào quan điểm chính thống của vua, mà dựa vào quan điểm của chúa (mắc tội không kính trọng, yêu mến với vua) nên đã bị vua Minh Mạng hạ chiếu xóa tên, thu hồi, đốt sách, cấm không được lưu hành sử sách thời Lê-Trịnh, đây cũng là lý do làm cho cụ Đào Công Chính tổn hại thanh danh, vắng bóng một thời.

Để tôn vinh và biết ơn công lao cụ, ngày 08/10/2011 UBND thành phố Hải Phòng có công văn 5906/UBND về chủ trương xây dựng khu lưu niệm Danh y Đào Công Chính tại xã Cao Minh quê hương cụ nhưng hiện tại công trình đang trong quá trình vận động, ủng hộ để xây dựng, xây dựng ở sau trường mầm non cũ và hiện tại là nhà văn hóa.

Đài truyền hình VTV1, VTV4 đã làm phim "Ông Bảng Cõi" trong chương trình Danh nhân Đất Việt năm 2011 để nói về thân thế, sự nghiệp của cụ

Trung ương Hội đông y, Hội khoa học lịch sử, Thông tấn xã Việt Nam xuất bản cuốn "Tổng tập Đào Công Chính" năm 2007

Trung tướng Vũ Ba cùng Thành hội Đông y Hải Phòng tổng hợp biên soạn cuốn " Sổ tay dưỡng sinh ca Đào Công Chính" để đưa vào thực tiễn luyện tập.